آیت‌الله یزدی از چهره‌های شناخته شده قبل از انقلاب بود که در جامعه مدرسین بارها رنج تبعید و ممنوع‌المنبر شدن را چشید و بعد از پیروزی انقلاب نیز در مناصب مختلفی به انجام وظیفه پرداخت. یکی از مسئولیت‌های مهم مرحوم یزدی، عضویت در فقهای شورای نگهبان بود که از سال ۶۷ تا ۹۹ با حکم امام خمینی و مقام معظم رهبری استمرار داشت.
نبرد برای مجلس سوم
قضیه منصوب شدن ایشان به‌عنوان عضو فقهای شورای نگهبان به زمان بعد از انتخابات مجلس سوم در سال ۶۷ برمی‌گردد. آیت‌الله محمد یزدی در مجالس اول و دوم نماینده مردم تهران و نایب رئیس مجلس بود. پیش از انتخابات مجلس سوم، جریان موسوم به چپ، تبلیغات گسترده ای علیه نیروهای انقلابی و سنتی به راه انداخت. در این تبلیغات جریان چپ خود را مدعی مبارزه با امپریالیسم آمریکا، دفاع از محرومین و مستضعفین، توزیع گسترده تر اجناس کوپنی و استخدام های دولتی بود. این جریان مدام خطر نیروهای طیف سنتی و انقلابی را به مردم گوشزد می کرد و در نهایت به پشتوانه در دست داشتن دولت، توانست اکثریت مجلس سوم را هم تصاحب کند.
شرایط خاص کشور از یکطرف و آغازین ماه‌های انشعاب مجمع روحانیون مبارز از جامعه روحانیت مبارز هم از طرف دیگر فضا را برای پیشروی طیف چپ مهیا کرده بود. تمرکز اصلی تبلیغات جریان چپ، تخریب گسترده کاندیداهای جامعه روحانیت مبارز بود یعنی جایی که آیت الله یزدی در صدر آن قرار داشت.
مجمع روحانیون مبارز، دفتر تحکیم وحدت به عنوان شاحه دانشگاهی طیف چپ و نیز انجمن‌های اسلامی وزارتخانه‌های دولت با بهره گیری از تنها دو رسانه، با سوء استفاده از بیانات امام(ره) درباره اسلام آمریکایی و اسلام سرمایه داری، حجم سنگینی از تبلیغات منفی علیه کاندیداهای جامعه روحانیت مبارز را به جامعه پمپاژ کردند.
نیروهای طیف چپ به پشتوانه روزنامه های کیهان و اطلاعات که مدیریت آنها در آن زمان در اختیار همفکران خود بود، تلاش کردند نامزدهای جامعه روحانیت مبارز به عنوان حامیان سرمایه‌داران و طرفداران اسلام آمریکایی تلقی شوند!
آیت‌الله یزدی هم یکی از سرلیست ها و کاندیداهای شاخص جامعه روحانیت مبارز بود و به همین دلیل در معرض حجم گسترده‌تری از تخریب قرار گرفت. حتی در شب ۱۹ رمضان سال ۶۷ زمانی که آیت‌الله یزدی بر منبر سخنرانی در مهدیه تهران رفت، پیاده نظام جریان چپ دهه شصت، رعایت شب قدر را نکردند و با سردادن شعارهای مرگ بر سرمایه دار و مرگ بر اسلام آمریکایی در سخنرانی وی اختلال ایجاد کردند و مانع از ادامه آن شدند.
اقدامی که هنوز بی سابقه مانده
در نهایت اقدامات تخریب‌گرانه و تبلیغات اغواگرایانه چپ ها بسیاری از کاندیداهای جامعه روحانیت مبارز تهران را از جمله آیت‌الله محمد یزدی در انتخابات مجلس سوم از راهیابی به مجلس ناکام گذاشت.
با مشخص شدن نتیجه انتخابات اکثر صندلی های مجلس به تصرف چپ ها درآمد اما واکنش امام به این تبلیغات کاملاً معکوس بود.
در اقدامی که در تاریخ انقلاب تاکنون بی سابقه بوده بلافاصله پس از پایان دوره نمایندگی آیت‌الله یزدی در مجلس دوم و آغاز بکار مجلس سوم، امام خمینی این شاگرد باسابقه خود را به عنوان یکی از فقهای شورای نگهبان منصوب کرد. انتصابی که تا یک ماه قبل از فوت آیت‌الله یزدی استمرار داشت.
امام خمینی در حکم انتصاب آیت الله یزدی برای شورای نگهبان نوشت: با تقدیر از زحمات صادقانه جناب حجت الاسلام آقای صافی – دامت افاضاته – طبق اصل ۹۱ قانون اساسی، جنابعالی را که از افراد متدین مورد وثوق و درد آشنای اسلام و انقلاب می‌باشید، به عنوان یکی از فقهای شورای نگهبان منصوب می‌نمایم. توفیق بیشتر شما را در راه تأیید قوانین مورد رضایت خداوند و در جهت کمک به مستضعفین و محرومین جامعه اسلامی ایران خواستارم.
این عضو مهم شورای نگهبان در هنگام فوت هنوز هم عضو مجلس خبرگان و دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود. اما پیش‌تر در ۱۱ آبان ماه ۱۳۹۹ با تایید مقام معظم رهبری، به دلیل کهولت و عوارض جسمی از عضویت در شورای نگهبان، یعنی محل اثرگذاری‌اش بر انتخابات، انصراف داده بود.
من بی پروا می‌گویم
وی در واقع تنها فقیه یا حتی تنها عضو شورای نگهبان بود که علیه نمایندگانی که حد و حدود خود را نمی شناختند، افشاگری می کرد. «من بی پروا می‌گویم؛ نمایندگان هم می‌خواهند بشنوند؛ میان برخی از نمایندگان با وزرا ساخت و پاخت‌هایی وجود دارد.» این گوشه ای از سخنان آیت الله یزدی در تابستان ۹۸ در افشاگری علیه برخی نمایندگان فاسد بود.
عضو با نفوذ فقهای شورای نگهبان در گفتگویی با خبرگزاری مهر در مورد روابط وزرا و نمایندگان مجلس گفت: «من بی پروا می‌گویم؛ نمایندگان هم می‌خواهند بشنوند میان برخی از نمایندگان با وزرا ساخت و پاخت‌هایی وجود دارد به نحوی که به عنوان نمونه فلان وزیر را صدا می‌زنند و از آنان می‌خواهند که “فلان معدن را به من یا به فرزند و داماد من بده” تا برود از آن
