
علیرضا سزاوار: اولین رویداد تصمیم سازان آینده در حوزه حقوقی و قضائی در حالی از سوی مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه، برگزار شد که استقبال نخبگان جوان کشور از این مسابقه قابل توجه بود. این مسابقه در سه چالش «تضییع حقوق عامه»، «مراجعه کم مردم به وکلا و حقوقدانان» و «معضلات نظام کارشناسی رسمی» برگزار و تیمهای برنده مشخص شدند.
فرآیند کلی رویداد بدینصورت بود که هر گروه پس از انتخاباینکه تمایل به حل کدامیک از مشکلها را داشت، آموزشهای اولیه «حل مسئله» و «مسئله محوری» را فرامیگرفت.
در ادامه شرکتکنندگان یک هفته فرصت داشتند تا چالش انتخابی خود را ریشه یابی کنند. پس از طی فرایند مسئله یابی، شرکتکنندگان باید به مطالعات میدانی و جمعآوری آمار و اطلاعات برای ارائه راهکار می پرداختند.
در مرحله بعدی شرکتکنندگان با در نظر گرفتن ملاحظات و تکنیکهای سیاستگذاری و ابعاد مختلف مسئله، راهکارهای ابتدایی خود را به مربیان ارائه می دادند و توسطاین افراد مورد نقد و بررسی قرار می گرفتند. در نهایت گروهها راهکارهای نهایی خود را به هئیت داوران عرضه کردند و گروههای برتر پس از بررسی راهکارها توسط هیئت داوران مشخص شدند.
رویداد تصمیم سازان آینده (FDM) با محوریتایجاد چالش در میان شرکتکنندگان، به دنبالایجاد فضایی پویا بهمنظور ارائه راهکارهایی متناسب با فضای کشور است. قالب چالش و مسابقه در رویداد ازاین منظر اهمیت دارد که علاوه بر بروز تواناییهای شرکتکنندگان با قرارگیری در شرایط واقعی حل مسئله، میتواند منجر به دستیابی به خروجیهای متعدد در ازای صورتمسئله واحد شود.
اعضای گروه تهران ۹۹ که در چالش معضلات نظام کارشناسی مقام نخست را بدست آوردند درباره این موفقیت و این مسابقه با حامی عدالت به گفتگو نشستند.
مریم مرادی، دانش آموخته حقوق خصوصی با ۱۸سال سابقه وکالت و سرگروه تیم تهران ۹۹ با بیان اینکه موضوعات جالب و چالش برانگیزی برای مسابقه انتخاب شده بود و شرایط مسابقه هم منحصر بفرد و ویژه بود، گفت:« این رویداد علاوه بر به چالش کشیدن اطلاعات شرکتکنندگان جنبه ی آموزشی هم داشت. زیر نظارت و آموزش منتورها مراحل مختلفاین رویداد طی میشد که برای بنده بسیار جالب توجه بود و تصمیم به شرکت در مسابقه گرفتم.»
عضو کمیسیون معاضدت استان تهران درباره آشنایی خود با این مسابقه هم گفت:« از طریق اطلاعرسانی صورت گرفته در پیچاینستاگرام مرکز وکلا با رویداد تصمیم سازان آینده آشنا شدم. من ابتدا بصورت انفرادی در مسابقه ثبت نام کردم بعدا متوجه شدم که باید بصورت گروهی در مسابقه شرکت کنیم برای همین از خانم کاشی که از همکاران دفتر وکالت هستند و خانم اسدی که از همکاران وکیل هستند تقاضا کردم که من را همراهی کنند که پذیرفته و مجددا بصورت گروهی در رویداد ثبت نام نمودیم.»
این وکیل با تجربه تصریح کرد:« با توجه بهاینکه غالب پروندههای قضائی برای منتج شدن به نتیجه نیاز به نظریات کارشناسان محترم دارد و طی سالها کار وکالت همواره با معضلات نظام کارشناسی سر و کار داشته ام.
ابتدا مطالب در ذهنم بسیار گسترده و پراکنده بود و با کمک جلساتی که با منتورها( شخصی که کمک قابل توجه و تاثیر گذاری می کند، منتور نامیده می شود) داشتیم، به روی موضوعات اصلی متمرکز شده و از مشهورات و دلایل ضعیفتر فاصله گرفتیم. و تلاش کردیم از تمام آموزشهای فرآیند رویداد و نکات ارائه شده توسط منتورها استفاده کرده و روابط را بصورت علت و معلولی تحلیل و پیادهسازی نماییم و دقت شود که انسجام مطالب حفظ گردد. نهایتا با توکل بر خدا و تلاش مضاعف موفق به کسب مقام اول شدیم.»
وی در پاسخ به اینکه چرا به چالش معضلات نظام کارشناسی را برای شرکت در این رویداد انتخاب کرد، گفت:« هر سه موضوع ارائه شده در مسابقه رویداد تصمیم سازان آینده جذاب و مطلوب بود و من ابتدا تصمیم داشتم در موضوع علت مراجعه کم مردم به وکلا شرکت کنم که سپس با توجه به نظریه کارشناس رویداد واینکه میتوان معضلات نظام کارشناسی را با نگاه دیگری بررسی کرداین موضوع را برای شرکت در مسابقه انتخاب کردم.»
این حقوقدان با بیان اینکه یکی از معضلات اصلی در مسئله نظام کارشناسی فقدان نظارت بر عملکرد و کیفیت گزارشهای ارائه شده توسط کارشناسان بوده و هیچ وجه تمایزی نیز بینکارشناسان دقیق و منضبط و سایرین گذاشته نمیشود، تاکید کرد:« در نظام کارشناسی معضلات متعددی وجود دارد و به عنوان مثال میتوان به مواردی از جمله ارائهی نظریات مبهم و ناقص توسط کارشناسان، عدم توازن و رعایت ضابطه قرعه کشی در ارجاع پرونده به کارشناسان که موجب تجمع پروندهها نزد تعداد محدودی از کارشناسان وایجاد مشغله مضاعف آنها و نهایتا اطاله وقت در ارائه نظریه و…..می شود.»
وی به نقش خود در گروه تهران ۹۹ هم اشاره کرد و افزود:« من بعنوان مدیر گروه سعی کردم علاوه بر ارائه تمام اندوختهها و جمعآوری و ارائه مطالب مرتبط بر فعالیتهای گروه نظارت داشته و بر اساس توانمندی اعضا تقسیم کار کنم. همچنین در تمام جلسات تشکیل شده با اعضا، جهت تبادل نظر با کارشناسان همگروه حضور داشتم و نقد و بررسی آنها را در هنگام ارائه راه حل لحاظ می کردم.»
به عقیده مرادی، «معضلات نظام کارشناسی، متنوع و گسترده بوده و برای حل کامل آن نیاز به برنامه ریزی مدون و انجام اصلاحات بصورت مرحلهای و قدم به قدم است که حل مشکلاتاین نظام تاثیر بسزایی در تسریع رسیدگی به پروندهها و احقاق حقوق عموم مردم دارد.»
این وکیل با حمایت از رویداد تصمیم سازان مرکز وکلا تصریح کرد:«امسال سال پر تنش و پردغدغهای را سپری کرده و مکررا با طرحها، لوایح و مصوبات غیر کارشناسی احساس ناامنی و استیصال بیشتری میکنیم. شاید رویداد تصمیم سازان آینده روزنهای باشد که امیدمان همچنان به ارائهی طرحهای کارشناسی حفظ شود.»
بتول اسدی دهزیری دیگر عضو این گروه هم درباره نحوه آشنایی با این مسابقه حقوقی گفت:« ابتدا فرخوان شرکت در مسابقه رویداد در گروهها و سایت مرکز وکلا اطلاعرسانی شد و به دو صورت گروهی و انفرادی امکان شرکت وجود داشت. با توجه بهاینکه بسیار علاقمند به کارهای پژوهشی مخصوصا حل مشکلات مربوط به جامعه و مردم هستم، قصد شرکت در مسابقه را داشتم که همکار بزرگوارم خانم مریم مرادی پیشنهاد تشکیل گروه و شرکت به صورت گروهی دادند.»
این دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق تجارات بینالملل درباره انتخاب چالش معضلات نظام کارشناسی هم گفت:« در خصوص انتخاب موضوع معضلات نظام کارشناسی از طرف رویداد پیشنهاد شد و سپس با مشورت سایر اعضا گروه پذیرفتیم.
یکی از موارد که در حوزه معظلات نظام کارشناسی مورد بررسی قرار گرفت گزارشات خلاف واقع کارشناسان،علت و ریشههای آن بود و به نتایج خوبی جهت حل آن به اتفاق همگروهیهای عزیز رسیدیم که آن را ارائه کردیم و مورد قبول داواران محترم قرار گرفت.
من در کنار هم گروهیها اقدام به تحقیقات میدانی از جمله مصاحبه با کارشناسان و مردم عامه و مراجع قضائی بررسی آمار و ارقام نموده و در کلیه جلسات پژوهش که آخر هفته به اتفاق اعضا برگزار میشد، شرکت و به بحث و تبادل اطلاعات مشغول بودیم.»
وی در مجموع درباره معضلات نظام کارشناسی هم معتقد است:« نظارت مستمر و دورهای بر گزارشات کارشناسان و نظام ارجاع عادلانه و آموزشهای مستمر به کارشناسان بسیار حایز اهمیت است. فرهنگسازی نظام مطالبه گری مردم در احقاق حق هم از جمله مواردیست که میتواند باعث کاهش معضلات نظام کارشناسی و بهبود ارائه گزارشات کارشناسی می شود. البته مجال توضیح کامل نیست ولی به چندین علل و آسیبهای نظام کارشناسی و ریشه یابی و در نهایت راه حلهای آن پرداختیم.»
وی ابراز امیدواری کرد که « با تدابیری که قوه قضائیه و مرکز وکلا و کارشناسان و مشاوران قوه قضائیه با برگزاری رویدادهایی مانند رویداد تصمیم سازان آینده جهت یافتن معضلات و مشکلات موجود و رفع آن در جامعه تاثیرگذار باشیم. با راه حلهایی با کمک خود مردم و افرادی که در حال حاضر مثل وکلا و کارشناسان با قوه قضائیه مرتبط هستند یک جامعه حقوقی بسیار کارآمد و عاری از فساد و معضل بسازیم.»
اسدی درباره انتخاب نام گروه هم گفت:« نام گروه و دلیل انتخاب آن تغییر و تحولاتی بود که سال ۹۹ در حوزه قوه با حضور محترم آقای رئیسی در حوزه قضائیه به وجود آمد و درحال انجام است و تهران به دلیلاینکه تحولات معمولا از تهران آغاز و به سایر استانها تسری پیدا کرد واینکه تهران نمادایران است.»
ملیکا کاشی عضو سوم گروه تهران ۹۹ بود. وی که قبلا دانشجوی مهندسی نساجی دانشگاه پلی تکنیک بوده، به علت علاقه زیاد به مباحث علوم انسانی، تغییر رشته داده و اکنون دانشجوی روانشناسی است.
وی در دفتر حقوقی خانم مرادی مشغول به فعالیت است و از همین طریق از این رویداد با خبر شد. دیدن پوستر این مسابقه برای وی جذابیت زیادی داشت و به شرکت در این رویداد ترغیب شد.
کاشی که با ۲۴ سال سن، جوان ترین عضو این گروه بود درباره موفقیت در این چالش گفت:« من فکر می کنم برای موفقیت در رویدادهای این شکلی، بخصوص رویداد تصمیم سازان آینده؛ مسئله خیلی مهم این بود که پشت کار را حفظ کنیم و شکل رشدی که اتفاق می افتاد شکل رشد قدم به قدم بود. یعنی ما هر مرحله ای که به جلو می رفتیم تازه متوجه می شدیم که کجاهای کارمان دچار اشکال است و کجای کار درست است و دوباره اقدام می کردیم برای یکسری رفع عیبهای جدید. برای همین هر چقدر هم که تلاش می کردیم و بیشتر زمان می گذاشتیم باز هم با چالشهای جدیدتری مواجه می شدیم.
به همین دلیل من مهم ترین دلیل را برای موفقیت خودمان تداوم و پشت کار می دانم.»
این عضو جوان گروه تهران ۹۹ افزود:« بارها برای ما اتفاق افتاد که کم بیاوریم و خسته شویم و حس می کردیم که دیگر نمی دانیم باید چه کنیم. ما دوباره شروع به کار کردیم و با تلاش بیشتر منابع مطالعاتی خود را هم بیشتر کردیم. آمارها را بیشتر بررسی کردیم و در واقع ما سعی کردی از تجربیات وکلایی استفاده کنیم که هم سالهاست در این زمینه فعالیت کردند و بارها هم با کارشناسان و هم با مردم عادی در ارتباط بودند. این افراد به بسیاری از معضلات نظام کارشناسی هم واقف بودند و ما از آنها استفاده کردیم.»
کاشی با بیان اینکه سعی کردیم از دل تجربیات واقعی به راه حلی در معضل نظام کارشناسی در این رویداد برسیم، گفت:« سعی کردیم از افرادی که در این حوزه پرونده داشتند و کار کرده و بارها با واقعیتهایی در این زمینه مواجه بودند، استفاده کنیم. در مرحله بعدی تلاش کردیم تا یافتههای خودمان را منظم کنیم و بررسی کنیم تا ببینیم که مشکل ریشه ای و علتهای اصلی این معضلات چیست؟ شاید بارهای اول خیلی موفقیت آمیز نبود و دایم هر انچه که می نوشتیم را خط می زدیم. در این مسیر همراهی منتورها (اشخاصی که کمک تاثیر گذاری دارند) هم با ما خیلی خوب بود و این افراد در تمام ساعات شبانه روز سعی کردند همراه ما باشند و هر کمکی که می توانند به ما بکنند. روند تلاشهای ما ادامه پیدا کرد تا در نهایت ما موفق شدیم که به یک روابط علت و معلولی برسیم تا ما را به مشکلات اصلی در چالش مد نظرمان برساند.»
وی تاکید کرد:«دست یابی به ریشه و علل مشکلات در حوزه ای که انتخاب کرده بودیم خیلی برای ما مهم بود. این مشکلات اگر بدرستی بررسی می شدند، ما از پس چالش بر می آمدیم. ما گاهی به مشکلاتی می رسیم که لزوما اگر حل شوند به معنی حل آن معضل نیست. در نهایت ما وقتی توانستیم به یکسری از علتها و علل اصلی معضل انتخابی خود برسیم، در مراحل بعدی توانستیم روی انها کار کنیم و برای آنها راه حلهایی ارایه بدهیم تا موفق شویم.
من فکر می کنم که وجود دو همگروهی که وکلای با سابقه ای هستند و سالهاست که دارند در این زمینه فعالیت می کنند، برای گروه ما بسیار مهم بود. تجربه این دوستان خیلی ملموس بود برای ما که دقیقا چه اتفاقی برای ما می افتد و معضل از چه جنسی است.»