(ج) قید حضوری یا غیابی بودن، قطعیت یا قابل‌اعتراض بودن رأی و مهلت و مرجع رسیدگی به اعتراض (توصیف وضعیت رأی)؛ (چ) دارا بودن نثر روان و قابل‌فهم برای مخاطب و رعایت اصول نگارش فارسی؛ (ح) منسجم بودن رأی به‌نحوی‌که استدلال و استناد رأی با نتیجه آن مغایر نباشد؛ (خ) رعایت اصل قانونی بودن جرم و مجازات؛ (د) تناسب در صدور قرارها و تعیین مجازات و اقدامات تأمینی؛ (ذ) بهره‌گیری دقیق از مقررات مربوط به تخفیف یا تشدید مجازات؛ (ر) استفاده صحیح و مناسب از نهادهای ارفاقی، مانند خودداری از تعقیب متهم، تعلیق یا ترک تعقیب، ارجاع به میانجی‌گری، تعویق صدور حکم، تعلیق اجرای مجازات، معافیت از کیفر و اعمال مجازات جایگزین حبس؛ (ز) دادرسی و صدور رأی در چارچوب کیفرخواست یا اتهامی که به‌طور مستقیم در دادگاه مطرح می‌شود و رعایت اقتضائات مربوط به تغییرات احتمالی عنوان اتهام در فرآیند دادرسی در دادگاه، ازجمله ضرورت اخذ دفاعیات متهم؛ (ژ) صدور رأی در چارچوب خواسته خواهان با توجه به تغییرات احتمالی آن (ماده ۳ دستورالعمل ارزیابی اتقان آراء قضائی).
۲) نتایج ارزیابی اتقان آرای اصداری هر قاضی
میانگین نمره آراء ارزیابی‌شده هر قاضی در مرحله استانی و یا کشوری، «نمره اتقان آرای دوره یک‌ساله قاضی» محسوب می‌شود که بر اساس ضرایب مصوب هیئت مرکزی به‌وسیله نرم‌افزار تناد (نرم‌افزار تحلیل و نقد آراء دادگستری و دیوان عالی کشور) محاسبه و معدل آن اعلام می‌شود (ماده ۱۸ دستورالعمل ارزیابی اتقان آراء قضائی).
قضاتی که در دو دوره متوالی یا سه دوره متناوب در بازه زمانی ۵ ساله میانگین کمتر از ۱۲ اخذ نمایند، با تائید هیئت مرکزی برای گذراندن دوره‌های آموزشی مورد توصیه هیئت، به معاونت منابع انسانی و امــور فرهنگی قوه‌قضائیه معرفی می‌شوند. در صورت عدم موفقیت در دوره آموزشی و با کسب نمره کمتر از ۱۲ پس از ارزیابی مجدد، توسط دبیرخانه هیئت مرکزی حسب مورد جهت اقدام مقتضی به دادسرای انتظامی قضات یا کمیسیون نقل‌وانتقال قضات معرفی می‌شوند (ماده ۲۰ دستورالعمل ارزیابی اتقان آراء قضائی).
در این رابطه در بند (۱) ماده ۱۵ قانون نظارت بر رفتار قضات مصوب ۱۷. ۷. ۱۳۹۰ مقرر شده است که مرتکب تخلف صدور رأی غیرمستند یا غیرمستدل با توجه به اهمیت و شرایط ارتکاب به یکی از مجازات انتظامی درجه چهار تا هفت محکوم خواهد شد. به‌موجب ماده ۱۳ این قانون مجازات انتظامی قضات سیزده درجه به شرح زیر است که درجه چهار تا هفت آن عبارت است از: (۴) کسر حقوق ماهانه تا یک‌سوم از شش ماه تا یک سال؛ (۵) کسر حقوق ماهانه تا یک‌سوم از یک سال تا دو سال؛ (۶) تنزل یک‌پایه قضائی و در مورد قضات نظامی تنزل یک درجه نظامی یا رتبه کارمندی؛ (۷) تنزل
