امان قراییمقدم
جامعهشناس
آثار ملی هر کشور به عبارتی هویت، شناسنامه و سند شناسایی ملت آن محسوب میشود. هر خط، شی، گلنوشته و به طور کلی هر اثری که از گذشته به جا مانده است، هویت ملی هر کشور به شمار میرود. از منظر یک جامعهشناس میتوانم به جرئت بگویم، وقتی این آثار به نوعی در خطر از دست دادن قرار بگیرد، درواقع هویت ملی آن جامعه در خطر از دست دادن قرار گرفته است.
جلوگیری از فرار مغزها
نگهداری و حفظ هویت هر جامعه به داشتن جامعهای بهتر کمک بزرگی خواهد کرد. در این راستا از فرار مغزها نیز جلوگیری خواهد شد.
از منظر جامعهشناسی جامعهی بیهویت پیوستگی و وابستگی به رشد و توسعه اقتصادی و سیاسی و… را از دست خواهد داد. چنین جامعهای نسبت به تمام امور اجتماعی بیتفاوت خواهد بود. در پی این بیتفاوتی هر متجاوز و یا بیگانهای که قصد تعرض به کشور داشته باشد پیروز خواهد شد. همانطور که در دورهای از تاریخ، خود ایرانیان با فراموشی اصالت خود، از چنگیز درخواست کمک کردند و از او خواستند که به کشور بیاید و از ظلم نجاتشان دهد! نتیجه نیز آن فاجعه شد که کمتر کسی نشنیده است.
بالا رفتن اعتماد به نفس جامعه با هویت ملی
در جامعهی بیهویت تسلیمپذیری بالا خواهد رفت و در پی آن انفعال و سستی جامعه را فراخواهد گرفت. چنین جامعهای اعتماد به نفس و عزت نفس خود را نیز از دست خواهد داد و به پسترفت خواهد رسید.
کشور آمریکا با انکه قدمت چندانی ندارد، با در نظر گرفتن این موضوع مهم برای کشور خود هویت میسازد و در حفظ آن هم تلاش میکند؛ چون این را خوب دانسته است که تاثیر هویت ملت تا چه اندازه بر پیشرفت کشور تاثیر دارد!
این حفظ هویت در آمریکا به حدی است که به قول دو روانشناساجتماعی آمریکایی به ناماش و لورچ، مردم آمریکا پرچم آمریکا را بزرگترین پرچم دنیا میدانند.
در اثبات این گفته میتوان به آزمایشی که این دو دانشمند انجام دادهاند اشاره کرد. در حدود شصت، هفتاد سال پیش به دانشآموزان مدارس آمریکا دو سکه یک شکل و یکاندازه که یکی انگلیسی بود و دیگری آمریکایی داده شد و از آنان پرسیده شد که کدام یک بزرگتر است؟ در کمال ناباوری همه دانشآموزان سکهی آمریکایی را بزرگتر دانستند در حالی که هر دو سکه از نظر اندازه هیچ تفوتی نداشت! این نتیجهی تاثیر اندیشه بزرگانگاری کشور خودی است. درواقع حفظ هویت و ارج نهادن به آن باعث چنین نتیجهی شگفتآوری در آن آزمایش شده است.
پیشرفت کشور با تکیه به میراث کهن
این نتیجهی پاسداری از هویت ملی یک کشور است. حال باید پرسید چنین ملتی اعتماد به نفس کافی در پیشرفت هر چه بیشتر کشور خود نخواهد داشت؟
ژاپنیها هنوز فرهنگ سامورایی و یا سنتهای خود از قبیل پوشیدن کیمونو را حفظ کردهاند. حفظ این سنتها که با صرف هزینههای بالا نیز همراه است قطعا ثمرات بسیاری را برای ملتها و کشورها به همراه خواهد داشت.
درک این راز و رمز باعث میشود تا کشور چه از نظر اقتصادی، چه سیاسی، چه تکنولوژی، چه فرهنگی و…. روز به روز بالاتر رفته و به پیشرفت برسد.
درک این مسئله باعث شده است تا برخی کشورهای پیشرفته در دنیا به نخستین مسئلهای که اهمیت میدهند، فرهنگ و هویت ملی آن کشور باشد. برای این عرض بنده مصادیقی وجود دارد. به طور مثال نخستین پرسشها از شخصی که برای شهروندی کشور آمریکا را انتخاب کرده، دربارهی تاریخ آمریکاست. یعنی این کشور خوب میداند که در ابتدا باید تاریخ و هویت کشورش را حفظ کند و در اذهان جا بیندازد که کشوری صاحب هویت است.
با آنچه بیان شد اهمیت موضوع بیش از پیش نمایان میشود. چنانچه بخواهیم از فرار مغزها جلوگیری کنیم و پیشرفت بیشتری را در عرصههای مختلف برای کشور رقم بزنیم ابتدا باید هویت ملی خود را حفظ کنیم.
با بالا بردن اعتماد به نفس ناشی از حفظ هویت و میراث فرهنگی میتوان به حد چشگیر و توضیفناپذیری به این مقوله دست پیدا کرد.
نگاهی به گذشته
از اینها گذشته باید مراقب بود تا میراث فرهنگی کشور بیش از پیش مراقبت شود تا به دست بیگانگان نیفتد. اهمیت این نکته را با نگاهی به گذشته میتوان به خوبی دریافت.
زمانی اعراب فرش بسیار بزرگ طاق کسری را به غنیمت برده و برای بهرهمندی بیشتر خود، آن را تکهتکه کردند. اکنون آثار ملی بسیاری از ایران در دانشگاه شیکاگو قرار دارد که حتی بیانگر اسناد حقوقی باستانی ایرانیان است که متاسفانه دسترسی خود ما ایرانیان به آن امکانپذیر نیست. از همه مهمتر منشور حقوقی کوروش است که به جز مدتی کوتاه آن هم در زمان ریاستجمهوری آقای احمدینژاد به کشور راه پیدا نکرد.
سالهاست با دانشگاه شیکاگو این بحث وجود دارد که آثار ملی ما را به کشور بازگرداند ولی امتناع میکند. تمامی این مسائل نشانهی اهمیت موضوع و حفظ میراث فرهنگی کشور است. بنابراین بهتر است در این بخش توجه بیشتری صورت گیرد و برایش اهمیت دوچندان قائل شد.
بررسی سیاست جنایی تقنینی در قبال معاونت در خودکشی اطفال و نوجوانان